Tek Diş Eksikliği
Diş implantları, tek diş eksikliklerinde klasik yöntem olarak uygulanan köprü protezleri yerine çok iyi bir alternatif sunmaktadır. Köprü uygulamalarında komşu dişler kesilerek küçültülmekte ve üzerlerine kaplama yapılmaktadır. Köprü yapıldığında dişler birbirine bağlı olduğundan bakımları zorlaşmaktadır. Ek olarak yapılan protezlerin uyumları da çok iyi olmazsa bakteri plağı birikme riski artmaktadır. İmplant uygulaması ile komşu dişlere zarar vermeden sabit bir diş yapma imkanı doğmaktadır. Dişler birbirlerine bağlı olmadığı için de ara yüz temizliği (diş ipi veya arayüz fırçası ile) kolaylıkla yapılabilmektedir. İmplant ve dişlerin uzun ömürlü olması için dişetinin sağlıklı olması hayati öneme sahiptir.
İki Diş Eksikliği
Yan yana iki diş eksikliğinde iki adet implant ile dişleri tek tek yapmak mümkün olmaktadır. Köprüye göre yukarıdaki avantajların aynısı burada da söz konusudur.
3 veya Daha Fazla Diş Eksikliği
3 ve daha fazla diş eksikliğinde ise en az iki adet implant yaparak köprü protezler yapılmaktadır.
Diş eksikliklerinde bir implant yapılarak, doğal dişten de destek alan köprülerin yapıldığı da görülmektedir. Klasik bilgiye göre bu tür implant uygulamaları önerilmez. Bu tür planlamada protez başarısının azaldığı 2015 yılında yapılan bir meta analizde (en güvenilir bilimsel veri türüdür) gösterilmiştir (Bakınız kaynaklar). Bu makalede, sadece implanttan destek alan köprü yapılması mümkün olmadığında, hem diş hem de implanttan destek alan köprülerin yapılması önerilmiştir. Polikliniğimiz uygulama politikası da tamamen implant destekli köprülerin öncelikle tercih edilmesi şeklindedir.
Eğer en arka dişler kaybedilmişse, sabit protez yapılabilmesi için implant uygulaması zorunlu olmaktadır.
Tüm Dişlerin Eksikliği
Tamamen dişsiz bir çenede protez yapımı için çok sayıda alternatif yöntem bulunmaktadır. Çok eskiden beri kullanılan total protezler (damak olarak bilinen) en temel protez şeklidir. Bu tür protezler; konuşurken düşme, çiğneme sırasında yerinden oynama gibi sorunlarından dolayı günümüzde çok tercih edilmemektedir. Çene başına en az iki implant yapılarak bu tür protezlerin daha konforlu olması sağlanmaktadır. Bu durumda bile protez geniş tabanlı ve tüm çeneyi saracak şekilde yapılmak zorundadır. İmplant sayısı artırılarak (çene başına 4-5 adet gibi) daha küçük alanı kaplayan hareketli protezler de yapılabilmektedir. Ancak günümüzde genellikle hareketli protez yerine, çok daha konforlu olan sabit protezler tercih edilmektedir.
Tüm dişlerin eksik olduğu çenelerde sabit protez yapılabilmesi için çok farklı implant uygulama seçeneği bulunmaktadır. Planlamada tek bir doğru yoktur. Hastanın beklentileri, avantaj/dezavantajlar ve maliyet gibi unsurlar göz önüne alınarak hasta ile birlikte en uygun planlama yapılabilir.
Klasik bilgiye göre üst çeneye 8, alt çeneye 6 implant uygulanması önerilmektedir. İmplant üzerine yapılabilecek protez alternatifleri ayrı bir yazıda ele alınacağı için burada detaylara girilmemiştir. Bu planlamaya göre yapmış olduğumuz bir vaka örneği aşağıda sunulmuştur. Bu vakada implantlar, lokal anestezi (bölgesel uyuşturma) yöntemi ile iki farklı seansta yerleştirilmiştir. Hastamız ile yapılan değerlendirmede Nucleoss T6 implant tercih edilmiştir. Kaygılı hastalarımızda ameliyat öncesinde rahatlatıcı ilaç uygulanmaktadır. Aynı ameliyat, tek seansta genel anestezi altında da gerçekleştirilebilmektedir. Ameliyat sürecinde kullanılan ilaçlarla, enfeksiyon riski, şişlik ve ağrı gibi istenmeyen durumlar en aza indirilmektedir. Bu hastamızda lokal anestezi seçeneği tercih edilmiş ve önce üst çene, ardından alt çene implantları yerleştirilmiştir. Osseoentegrasyon (implant ile kemiğin birleşmesi) süreci üst çenede daha uzun sürdüğü için önce üst çene implantları yerleştirilmektedir.
İlgili vakada, polikliniğimizde bulunan 3 boyutlu dijital konik ışınlı tomografi cihazı ile elde edilen görüntüler, çene cerrahımız tarafından bilgisayar ortamında değerlendirilmiştir. İmplant uygulanacak bölgelere, kemik artırma (ogmentasyon, kemik grefti uygulamaları) ihtiyacı olup olmadığına, varsa hangi bölgelere ne gibi işlemler yapılacağına bu aşamada karar verilmiştir. İstenirse cerrahi rehberler de hazırlanarak ameliyat sırasında kullanılabilmektedir. Ancak cerrahın deneyimi, yapılan planlama ve ameliyat ortamında gerekebilecek değişiklikler, rehber kullanım ihtiyacını değiştirebilmektedir. Cerrahi işlem sırasında cerrah, kemik kalitesine ve hacmine göre implantların yerlerinde değişiklik yapabilmektedir. Bir vakaya ait 3 boyutlu dijital implant planlama görüntüleri aşağıdadır.
6 implant üzerine sabit protez yapılması da diğer bir seçenektir. Bu uygulama için aşağıdaki vaka örnek olarak verilebilir. Vakanın alt çene implant uygulamaları çene cerrahımız tarafından 7 yıl önce yapılmıştır (Straumann BL implant). Alt çenede bulunan implantlarda neredeyse hiç kemik kaybı olmadığına dikkatinizi çekmek isteriz. Bu vaka; iyi bir planlama, iyi bir cerrahi ve protez uygulaması, kaliteli bir implant kullanımı ve iyi bir ağız bakımı ile implantların ne kadar uzun ömürlü olabileceğinin bir göstergesi niteliğindedir. Aynı hastamızın üst çenesinde de aynı marka implantın farklı bir formu (Straumann BLT implant) ile 6 adet implant uygulanmıştır. Bu vakada da 3 boyutlu dijital tomografi verileri üzerinde dijital implant planlaması yapılmıştır. Bu vakada rehbere kullanılmadan planlanan pozisyonlara implantlar yerleştirmiştir.
“All on four” adı verilen diğer bir yöntemde ise 4 implant kullanılarak sabit protez yapılabilmektedir. Aşağıdaki vakamız da çene başına dört implant kullanılan “all on four” yöntemi ile yapılmıştır. Bu yöntemle hastamız ameliyat günü sabit protezine kavuşmuştur. Bu yöntem sayesinde kemik grefti ihtiyacı ortadan kalkmaktadır.
Kaynaklar:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4589703/ (Alıntı tarihi: 18 Kasım 2019)
Sözlük:
Cerrahi rehber: Tomografi verileri ile hazırlanan ve implantın önceden planlanan yerlere yerleştirilmesini sağlayan ve kişiye özel üretilen bir apareydir.
Güncelleme tarihi: 16.09.2021